Sinds deze week is Windows 10 beschikbaar als Technical Preview. Deze versie is volgens de waarschuwingen slechts bedoeld voor technische of ervaren betatesters. Het advies is ook om deze versie niet te installeren op je productie computer.
Dus heb ik de versie gedownload en op mijn Surface Pro 3 geïnstalleerd. Ik koos ervoor om niet een upgrade van mijn bestaande Windows 8.1 installatie te doen. Het resultaat na de installatie waren een heleboel missende drivers ;-) Gelukkig kon ik op een andere laptop de drivers downloaden.
Er zal nog wel een echte beta komen, die door iedereen te installeren is. Deze versie geeft volgens mij ook nog maar een klein inkijkje in alle veranderingen.
Wat is er dan veranderd? Als je nog steeds op Windows 7 zit en weleens met een schuin oog gekeken hebt naar Windows 8, dan is het je opgevallen dat het vertrouwende startmenu er niet is. Niet helemaal waar, want het is feitelijk een heel scherm geworden. Als je voor het eerst achter een Windows 8.1 computer zit, dan moet je vooral erg wennen. Het lijkt net of niets meer op dezelfde plek zit.
Windows 8 was vooral bedoeld voor tablet achtige omgevingen of voor laptops/desktops met een touch scherm. Windows 7 was erg goed te bedienen met een muis en een toetsenbord. Feitelijk kon je heel Windows gebruiken met enkel een toetsenbord. Met Windows 8 (en ook met de introductie van de Surface RT) kwam daar een nieuwe dimensie bij namelijk Touch.
Als je een Metro of Windows 8 app uit de Store gebruikte, dan moest je van rechts swipen op je touch scherm om bij de settings te komen. Er kwam dan de zogeheten Charmsbar naar voren met daarin de settings van de actieve app. Met de muis moest je naar die ene pixel in de rechterbovenhoek van het scherm en dan verscheen de Charmsbar ook. Of je gebruikte de toetscombinatie Windows-key + I of Windows-key + C(harms).
Wat is het probleem? Deze manieren zaten en zitten nog direct in je spiergeheugen en voelde na het komen van de vorige versies van Windows niet als een gewoonte.
Met Windows 10 probeert Microsoft dat probleem te tackelen. Waar Windows 8 gemaakt is vanuit het gezichtspunt van touch/tablet, is Windows 10 weer gebouwd vanuit de desktop gebruiker zonder touch.
En deze eerste versie voelt goed hoor. Maar ook op een Tablet.
Snelle rondleiding dan. De belangrijkste aanpassing voor velen. Het startmenu is terug. Maar deze is wel danig onderhanden genomen. De live tiles en het pinnen van apps zoals op het start scherm zijn hierin gecombineerd.
Ook de searchbox is weer terug. In Windows 8.1 moest je Windows-key + Q(uery) doen. Met deze search optie kun je weer eenvoudig zoeken naar de apps. Als je op de ‘All Apps’ klinkt, dan krijg je de structuur van Windows 7 terug. Je ziet dan folders van de geïnstalleerde applicaties die niet uit de Windows Store komen.
Op de onderste balk zie je ook een vergrootglas. Deze is zoals je uit vorige versie van Windows kent om een desktop search uit te voeren. Er wordt dan niet perse gekeken in de geïnstalleerde apps, maar naar bestanden op je computer. Nieuw is dat het resultaat vermengd is met zoekresultaten van het internet.
Het startmenu is ook in hoogte en breedte verstelbaar, kan erg interessant zijn op een 4K Monitor.
Wil je toch weer terug naar de Windows 8.1 manier? Dat kan ook hoor. Volgens de filmpjes zou deze switch op Surfaces straks automatisch gebeuren als je het toetsenbord verwijderd of wegklapt. Dan is het namelijk een tablet is een touch georiënteerde omgeving logischer.
Op de taskbar kun je een rechtermuisklik doen en naar de properties gaan. Op het derde tabje ‘Start Menu’ kun je deze setting aanpassen. Het wordt pas actief als je opnieuw inlogt.
Daarna krijg je bij een druk op de Windows toets of de hardware toets het Windows 8 start scherm.
Ander design dingetje alle schermen hebben nu een shaduw. Op het onderstaande plaatje zie je dat niet helemaal. Het is wel grappig.
Wat niet opvalt, maar als je het vergelijkt met Windows 8 wel, alle schermen hebben geen rand. De bovenste schermafdruk is van Windows 8 en de onderste van Windows 10. Het maakt de hele indruk wel iets prettiger.
Uiteraard zoals je hierboven ziet, zijn ook de icoontjes etc onderhanden genomen. En is er zoveel mogelijk nutteloze ruimte weggehaald.
In Windows 8 was een Store app / Metro app / Windows 8 app altijd full screen. Nu niet meer, een dergelijke app is nu in eerste instantie schermvullend. Maar je kunt hem aanpassen aan je eigen wensen.
In principe hoef je nu ook niet meer naar de Charmsbar. In de titelbalk zit een knop met drie puntjes (…). Met dit menu kun je bij de settings etc komen. Dat is ook logisch, want een app is nu niet meer full screen.
Het resizen van een Store app is nog wel beperkt in hoogte. Er is (nog?) een minimale hoogte voor een Windows Store app, de breedte is minder hard beperkt.
In alle versies van Windows is ALT-TAB de manier om door de geopende applicaties te bladeren. Daar is Windows toets –TAB bijgekomen en dan zag je de open applicaties op een meer grafische manier. In Windows 8 werkte dat ook, maar de Windows Store apps deden dan niet mee. Nu wel
Ander nieuwtje is dan de zwarte balk met ‘Add a Desktop’. In Windows 10 zijn nu meerdere desktops mogelijk. Dan kun je op een fysiek scherm toch je spullen scheiden van elkaar.
In Windows 7/8 desktop bestond de toetscombinatie Windows key+pijltje rechts/links. De actieve applicatie zal dan naar de linker of rechterkant van je scherm springen. Handig als je twee Word documenten naast elkaar had en gelijktijdig wilde bekijken. Maar er waren maar een paar standen; links, rechts, full screen, normal.
In Windows 8 metro waren er nog minder mogelijkheden en geen toetscombinaties. Eerst konden er op een scherm maar twee Windows Store apps naast elkaar, in 8.1 is dat gewijzigd in 3.
In Windows 10 is het scherm verdeeld in 4 kwadranten met de Windows toets en de pijltjes toetsen. En dat geldt dus ook voor de Windows Store apps, hoewel deze nog een minimale hoogte in beslag nemen.
Als laatste het onderdeel van Windows dat sinds de eerste versie niet meer is aangepast; de command prompt. De hele omgeving was modern, maar deze niet. Maar nu is de Command prompt toch echt aangepakt.
Je kunt nu knippen/plakken met de bekende toetscombinaties. Je kunt delen van de tekst selecteren. Je kun de prompt transparant maken. Vele handigheden die er eigenlijk al veel langer hadden moeten zijn.
Hoewel het om een Technical Preview gaat, voelt het allemaal wel stabiel aan. De vele aanpassingen zien er erg goed uit. Je ziet ook dat er nog vele aanpassingen moeten komen. ALT-F4 werkt bijvoorbeeld niet meer goed voor Windows Store apps. Ook op mijn Tablet/Laptop Surface voelt het heel natuurlijk aan.
Let wel, alles in deze post is gebaseerd op een preview en kan dus wijzigen in de toekomst.
Ben benieuwd naar de volgende update van de preview. Tijdens de Build conference in April komen er vast nog meer details.